گردش کالا و اثرات آن بر سود و زیان و موجودی انبار

 

آیا پس از ثبت اسنادِ خروجِ کالا از انبار، اسنادِ ورودِ کالا به انبار را ویرایش می‌کنید؟

آیا کالای شما در یک انبار، گردشِ منفی دارد؟ (ورودِ کالا پس از خروجِ آن ثبت شده؟)

در این صورت گزارش سود و زیان و مانده انبار شما، حاوی اطلاعاتِ ناصحیح خواهد بود

چکیده

گزارشاتِ صحیحِ سود و زیان و موجودی انبار، مستلزم ثبت صحیحِ اسنادِ ورود و خروجِ کالا

و رعایتِ تقدم و تأخرِ ورودِ کالا به انبار و سپس خروجِ کالا از انبار است

به این معنی که لازم است ثبتِ اسنادِ خروجِ کالا از انبار، همیشه بعد از ثبتِ اسنادِ ورودِ کالا به انبار باشد

و برای هر کالا در هر انبار، گردشِ منفی (منفی شدنِ موجودی) وجود نداشته باشد

فروشِ بیشتر از میزانِ موجودی

ثبتِ فاکتورهای خرید بعد از ثبت فاکتورهای فروش

ویرایشِ فاکتورهای خرید بعد از ثبتِ فاکتورهای فروش

از دلایلِ بروز اشکال در گزارشات سود و زیان و موجودی انبار هستند

اگر گردش کالا در چندین انبار مختلف ثبت شده، منفی نشدنِ موجودیِ کالا باید بطور جداگانه در هر انبار مورد توجه قرار گیرد

منظور از رعایت تقدم و تأخرِ ورود و خروجِ کالا و ثبت یا ویرایشِ اسنادِ خروجِ کالا، پس از ثبتِ اسنادِ ورود کالا

تاریخِ واقعیِ ورود اطلاعات (ثبت یا ویرایش) در نرم افزار است

و نه تاریخی که در فیلد تاریخ در هر فرم انتخاب می‌کنید ‌(که می‌تواند هر تاریخی در بازه‌ی تاریخیِ سالِ مالیِ شما باشد)

توضیحات

روشِ گردشِ موجودی کالا در نرم افزار بصورت FIFO است. به این معنی که خروجِ کالا از انبار، به ترتیب از اولین کالاهای وارد شده به هر انبار است.

موجودی کالا در انبار، به دو صورتِ تعدادی و مبلغی، کنترل و مدیریت می‌شود

موجودیِ تعدادیِ کالا، از جمعِ جبریِ تعدادِ وارد شده به انبار و تعدادِ خارج شده از انبار به دست می‌آید

اما محاسباتِ موجودی مبلغیِ کالا در انبار، به سادگیِ محاسباتِ موجودیِ تعدادیِ کالا نیست.

کالا می‌تواند با شیوه‌های مختلفی به یک انبار وارد یا از آن خارج شود

بعنوان مثال، ورود کالا به انبار می‌تواند با:

  • ثبتِ موجودیِ اول دوره
  • خرید
  • برگشت از فروش
  • تولید
  • حواله انتقال بین انبار
  • انبارگردانی
  • و…

و خروج کالا از انبار می‌تواند به وسیله‌ی:

  • فروش
  • برگشت از خرید
  • مصرف در تولید
  • حواله انتقال بین انبار
  • انبارگردانی
  • حواله مصرف
  • ضایعات
  • و… باشد

هر عدد، یا هر واحد از کالا که وارد یک انبار می‌شود، یک بهایِ تمام‌شده (یا مبلغ) مشخص دارد.

این مبلغ، یا بهای تمام شده، در زمانِ ثبت یا ویرایشِ رویدادِ مالی‌ای که منجر به ورودِ کالا به انبار شده تعیین می‌شود (مثلا موقع ثبت یا ویرایش خرید، تولید، حواله بین انبار و…)

مثال:

1- خرید 1 عدد کالا با فی 120 ریال

موجودی (مبلغی) انبار: 120 ریال

سود/زیان: صفر

2-  خرید دوم با شرح 1 عدد و فی 100 ریال

موجودی (مبلغی) انبار: 220 ریال (100+120)

سود/زیان: صفر

3- فروش 1 عدد کالا به قیمت 150 ریال

موجودی (مبلغی) انبار 100 ریال (100=120-220)

سود/زیان: 30 ریال (30=120-150)

 

از آنجا که اولین ورودی به انبار، یک کالا با مبلغ 120 ریال بوده، با اولین خروجی از انبار نیز مبلغ 120 ریال از موجودی انبار کاسته خواهد شد

همچنین  مبلغ 30 ریال سود به ازای فروش این کالا شناسایی خواهد شد (تفاضل فی فروش 150  و بهای تمام شده 120) (30=120-150)

4- ویرایش اولین خرید و تغییر فی خرید از 120 به 50 ریال

موجودی (مبلغی) انبار: 30 ریال (30=120-100+50)

سود/زیان: 30 ریال (30=120-150)

فاکتور خرید ویرایش شده، بنابراین مبلغِ وارد شده به انبار از 120 به 50 تغییر پیدا میکند

اما مبلغی که در پیِ ثبت فاکتور فروش از انبار کسر شده بوده است (یعنی 120 ریال) بدون تغییر باقی خواهند ماند (چراکه فاکتور فروشِ ثبت شده مورد ویرایش قرار نگرفته است)

سود شناسایی شده برای فروش نیز همان مبلغ 30 ریال خواهد بود (تفاضل فی فروش 150 و بهای تمام شده‌ای که کالا در زمانِ ثبتِ فاکتور فروش داشته است. یعنی 120 )

در لحظه‌ی ثبتِ سندِ خروجِ کالا از انبار، (مثلا ثبت فاکتور فروش)

 کالا با بهای تمام شده (یا مبلغی) که در همان لحظه برای کالا موجود باشد از انبار خارج و کسر می‌شود

بنابراین اگر پس از ثبتِ اسنادِ خروجِ کالا از انبار، مبلغِ ورودِ کالا به انبار مورد ویرایش قرار گیرد یا ورودیِ جدید برای کالا ثبت شود

مبالغ و محاسباتی که پیشتر، در پیِ خروج کالا از انبار ثبت شده بودند، بدون تغییر باقی خواهند ماند

نمونه صحیح از ثبت و ورود اطلاعات

 

با ثبتِ رویدادهای مالیِ ذیل، با ترتیبِ ذکر شده، در انبارِ فروشگاه

1- خرید 1 عدد کالا با فی 100

2- خرید 2 عدد کالا با فی 110

3- خرید 1 عدد کالا با فی 120

4- فروش 4 عدد کالا با فی 115

5- ویرایش اولین فاکتور خرید

6- ویرایش فاکتور فروش

گزارشِ گردشِ کالا به این شکل خواهد بود

در گزارش گردش کالا، انبارِ فروشگاه فیلتر شده است و در این بررسی لازم است گردش کالا در هر انبار بطور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد

برای رویداد چهارم، یعنی فروش 4 عدد کالا، در گزارشِ گردشِ کالا، سه ردیف اطلاعات ثبت شده است.

شماره حواله، شماره فاکتور فروش و id فروش برای هر سه سطر یکسان است. به این معنی که هر سه سطر، مربوط به یک فاکتور فروش هستند.

از آنجایی که هر کدام از اقلامِ فاکتور فروش، یک بهایِ تمام شده‌ی متفاوت داشته‌اند، هر کالا، به همان ترتیب و مبلغی که به انبار وارد شده بوده است، از انبار خارج شده

ورود کالا به انبار به صورت: یک – دو – یک (و در هر مرحله با یک مبلغ متفاوت) بوده است

خروج کالا از انبار نیز به صورت: یک – دو – یک و با قیمتِ تمام شده‌ی مرتبط با هر ورودی بوده است (با اینکه فروش همه‌ی اقلام، طی ثبتِ یک فاکتور فروش صورت پذیرفته است)

خرید شماره 1 با تاریخ 2 فروردین، در تاریخ 24 فروردین ساعت 16:29 در نرم افزار ثبت شده (یا آخرین بار در این زمان، مورد ویرایش قرار گرفته است)

فروش شماره 1 با تاریخ 8 فروردین، در تاریخ 24 فروردین ساعت 16:34 در نرم افزار ثبت شده (یا آخرین بار در این زمان، مورد ویرایش قرار گرفته است)

یعنی در زمانی، بعد از ثبت یا ویرایشِ رویدادِ مالی که منجر به ورود کالا به انبار شده است (تقدم و تاخرِ ثبت اسنادِ ورود و خروجِ کالا رعایت شده است)

در گزارش جزییات فروش، می‌توان سود ناخالص فروش را برای هر سطر از اقلام فاکتور فروش مشاهده کرد

نمونه‌های ناصحیح از ثبت و ورود اطلاعات

 

ثبت یا ویرایشِ فاکتورِ خرید، بعد از ثبتِ فاکتورهای فروش

با قرار دادنِ نشانگر موس روی نام کاربر ثبت کننده اطلاعات، مشخص است که فاکتور خرید، چند قیقه‌ پس از ثبتِ فاکتورهای فروش به ثبت رسیده است

دقت کنید که تاریخِ واقعیِ ورودِ اطلاعات به نرم افزار (ثبت یا ویرایش اطلاعات) موثر است، و نه تاریخی که در فیلد تاریخِ هر فرم، توسط کاربر قابل انتخاب است

از آنجاییکه در زمانِ ثبتِ فاکتورهای فروش، برای کالا، در نرم افزار، بهایِ تمام‌شده‌ای وجود نداشته، کالا با بهای تمام‌شده‌ی صفر از انبار خارج شده است

کلِ مبلغِ فروشِ این کالاها بعنوان سود شناسایی می‌شود. چرا که در زمانِ ثبتِ فاکتورهای فروش، بهایِ تمام‌شده‌ای برای کالا وجود نداشته است

برآیندِ تعدادِ کالای وارد شده به انبار و تعداد کالای خارج شده از انبار صفر است

اما مبلغِ ورودی به انبار، پس از ثبت‌های مربوط به خروجِ کالا از انبار (ثبت یا ویرایش) شده است

ویرایش مبالغ وارد شده به انبار، پس از صدور اسنادِ خروج

 

ویرایشِ منجر به کاهش

در صورتی که اسنادی که منجر به ورود کالا به انبار شده است را به نحوی مورد ویرایش قرار دهید که منجر به کاهشِ مبلغِ وارد شده به انبار شود

و اسنادِ خروجِ پس از آن، بدون ویرایش باقی بمانند

از آنجایی که اسنادِ خروج کالا، پیشتر با مبالغِ بیشتری از انبار کسر شده بودند، شاهد منفی شدنِ مانده‌ی مبلغیِ کالا در انبار خواهید بود

1- ثبت خرید: 2 عدد کالا با فی 100

2- ثبت فروش: 2 عدد کالا (بدون توجه به فی فروش 2 عدد کالا با قیمت تمام شده‌ی 100 از انبار کسر می‌شود)

3- ویرایش فی خرید از 100 به 70

مجموع مبلغ وارد شده به انبار 140 = 70 * 2 و مجموع مبلغ خارج شده از انبار 200 = 100 * 2 ، مانده مبلغی انبار 60 –

ویرایشِ منجر به افزایش

در صورتی که اسنادی که منجر به ورود کالا به انبار شده است را به نحوی مورد ویرایش قرار دهید که منجر به افزایشِ مبلغِ وارد شده به انبار شود

و اسنادِ خروجِ پس از آن، بدون ویرایش باقی بمانند

از آنجایی که اسنادِ خروج کالا، پیشتر با مبالغِ کمتری از انبار کسر شده بودند، شاهد افزایشِ ناصحیحِ مانده‌ی مبلغیِ کالا در انبار خواهید بود

1- ثبت خرید: 2 عدد کالا با فی 100

2- ثبت فروش: 2 عدد کالا (بدون توجه به فی فروش 2 عدد کالا با قیمت تمام شده‌ی 100 از انبار کسر می‌شود)

3- ویرایش فی خرید از 100 به 150

مجموع مبلغ وارد شده به انبار 300 = 150 * 2 و مجموع مبلغ خارج شده از انبار 200 = 100 * 2 ، مانده مبلغی انبار 100 +

توالیِ نادرستِ تاریخیِ اسنادِ ورود و خروج

 

در صورتی که تاریخِ سندِ خروجِ کالا، قبل از تاریخِ اسنادِ ورودِ کالا باشد، یا تاریخِ اسنادِ ورودِ کالا، بعد از تاریخِ اسنادِ خروجِ کالا باشد (تاریخِ قابل انتخاب توسط کاربر در فیلد‌های تاریخ)

کالا در انبار، گردشِ تعدادیِ منفی خواهد داشت و در نتیجه مبلغِ خروجِ کالا از انبار نیز، در گزارشِ گردشِ کالا، بصورت عددی منفی، منعکس خواهد شد

انجام اصلاحات بر حسب آخرین اطلاعات و ویرایشات انجام شده 

ویرایشات اسناد ورود کالا به انبار در طی دوره مالی موضوعی گریزناپذیر است. بنابراین

پس از حصول اطمینان از منفیِ نبودنِ گردش کالا در هر انبار

کافیست برای صحیح بودنِ گزارشات سود و زیان و انبار، پس از ویرایشِ اسنادی که منجر به ورود کالا به انبار شده است، در صورتی که برای آن کالا، قبلا، اسنادِ خروج از انبار نیز ثبت شده بوده‌ است، اسنادِ خروجی نیز مورد ویرایش قرار گیرند (بعنوان مثال: فاکتور فروش را در حالت ویرایش باز کنید، و بدون هیچ تغییری، یک بار دیگر دکمه‌ی ثبت را کلیک کنید، تا محاسبات، بر مبنای آخرین اطلاعات و ویرایشاتی که در نرم افزار انجام داده‌اید صورت پذیرد)

همچنین می‌توانید با استفاده از ماژولِ اصلاحِ بهایِ تمام‌شده‌ی کالا، محاسباتِ مربوط به سود و زیان و انبار برای هر کالا را مطابق با آخرین ویرایشاتِ انجام شده در نرم افزار به روز رسانی و اصلاح کنید

برای خرید و استفاده از ماژول اصلاح بهای تمام شده با واحد فروش در تماس باشید

همچنین می‌توانید با استفاده از ماژولِ اصلاحِ بهایِ تمام‌شده‌ی کالا

محاسباتِ مربوط به سود و زیان و انبار برای هر کالا را مطابق با آخرین ویرایشاتِ انجام شده در نرم افزار به روز رسانی و اصلاح کنید

(برای خرید و استفاده از ماژول اصلاح بهای تمام شده با واحد فروش در تماس باشید)